Third Collapse, Second Republic: 1992

در سه دهه اخیرحوادث و رویدادهای سیاسی در کشورما بطور پیهم اتفاق افتید. تحلیل و تجزیه هر رویداد بدون تردید پیوندی دیالکتیکی انرا با رویداد قبلی ثابت می سازد. بیست سال قبل، یعنی در سال 1992 این اثر را در اثر تقاضای دوستان جاپانی بزبان انگلیسی در دهلی نگاشتم به این باور بودم که ممکن حوادث دهه هشتاد افغانستان دیگر به شکل خشن آن تکرار نشود. اما متاسفانه خوش باوری ام بخطا در آمد، برخلاف مشاهده شد که چگونه صحنه های سیاسی و نظامی پیشینه، مانند درامه تیاتر تکرار گردید. البته با تفاوتهای که اینبار بازیگران و کرکتر های تیاتر، هویت های متفاوتی داشتند.
در سال 2004 اثر”تاریخ تحلیلی افغانستان“ بزبان فارسی دری از چاپ برآمد که در یک بخش آن آمده است:
”افغانستان در سراسر تاریخ تحت عناوین گوناگون مورد تهاجم بزرگترین جهانکشایان از قبیل هخامنشی ها، یونانی ها، عربها، سلجوقیها، چنگیز، تیمورلنگ، بابر، شیبانی ها، انگلیسها، روسها و بالاخره امریکایها قرار گرفت. این لشکر کشیها نتایج اسفناکی را از خود به یادگار گذاشت.